Brzoskwinia

Brzoskwinia, wieś w gminie Zabierzów, położona na Garbie Tenczyńskim, należy do najstarszych osad w okolicach Krakowa. Według badań archeologicznych, prowadzonych w latach 1974–1980 w Brzoskwini-Krzemionkach istniały w okresie 40–10 tys. lat p.n.e. (górny paleolit) krzemienice usytuowane przypuszczalnie w pobliżu kopalni tego surowca, założone prawdopodobnie przez grupy przybyłe z Moraw lub zachodniej Słowacji. Znalezione wówczas odłupki i wióry z radiolarytu archeolodzy zaliczyli do słabo przebadanych na terenie Polski stanowisk kultury magdaleńskiej. W okresie kultury łużyckiej istniało tutaj cmentarzysko. Najwcześniejsza pisemna wzmianka o wsi pochodzi z 1325 r. Według Jana Długosza właścicielem wsi w latach 1415–1437 był Andrzej Rup, zwany Brzoskwiński lub Wrzoskiński. W drugiej połowie XVI w. wieś należała do Jakuba Płazy herbu Topór, który sprzedał ją w 1486 r. Mikołajowi z Tęczyna. Od 1504 r. właścicielami Brzoskwini byli Jan i Stanisław Tęczyńscy, a po nich kolejno: Opalińscy, Lubomirscy, Sieniawscy, Czartoryscy i Potoccy. Pod koniec XIX w. folwark w Brzoskwini należał do hrabiego Artura Potockiego i wchodził w skład tzw. majoratu krzeszowickiego. Pozostałością zabudowań folwarcznych jest lamus otoczony kamiennym murem. We wsi została wybudowana parę lat temu kaplica pw. Imienia Maryi, należąca do parafii kościoła w Morawicy. Do Brzoskwini należą przysiółki: Dwór, Kamyk, Koziary i Krzemionki oraz część wsi Popówka.