Zapora w Niedzicy

Zapora w Niedzicy jest wielką inwestycją hydroenergetyczną doprowadzoną do końca w 1997 r. po blisko 20 latach budowy. Jej głównym elementem jest sztuczny zbiornik wodny Czorsztyn-Niedzica, powstały przez spiętrzenie wód Dunajca zaporą ziemno-betonową, wraz z elektrownią wodną. Zapora ma 400 m długości, 52 m wysokości. Powierzchnia zalewu wynosi 1200 ha, a jego długość i maksymalna szerokość odpowiednio 12,5 i 1,7 km. Moc elektrowni wynosi 93 MW.
Jeszcze przed rozpoczęciem budowy zapora budziła wiele kontrowersji. Różne środowiska wyrażały publicznie opinie na jej temat, organizowano protesty, ścierały się argumenty „za” (regulacja kapryśnego Dunajca, likwidacja niebezpieczeństwa powodzi, źródło taniej energii elektrycznej dla okolicy) i „przeciw” (nieodwracalna dewastacja przyrody i krajobrazu pienińskiego, zalanie części wsi, zagrożenie dla okolicznych zabytków itp.). Mimo protestów (czasem skrajnych w formie, zwłaszcza młodzieżowych środowisk ekologicznych i anarchistycznych) inwestycję ukończono.
Zapora i zbiornik zdążyły się sprawdzić już w lipcu 1997 r. chroniąc okolice przed dramatycznymi skutkami wielkiej powodzi. Zapora w Niedzicy jest głównym obiektem Zespołu Zbiorników Wodnych Czorsztyn-Niedzica i Sromowce Wyżne. W skład ZZW Czorsztyn-Niedzica i Sromowce Wyżne wchodzą też inne obiekty hydrotechniczne: zapora w Sromowcach Wyżnych, zapora boczna we Frydmanie, obwałowania wsi Dębno i Kluszkowce, jaz na potoku Niedziczanka oraz zapory przeciwrumowiskowe na rzekach i potokach uchodzących do zbiornika głównego (czorsztyńskiego). Koroną zapory w Niedzicy, z której jest piękny widok na zamki w Niedzicy i w Czorsztynie, na Jezioro Czorsztyńskie i Jezioro Sromowieckie oraz na Pieniny, Magurę Spiską i Tatry, można spacerować. Od 2011 r. znajduje się tu malowidło 3D ”Moc Żywiołów” przedstawiające wnętrze elektrowni zalewanej wodospadami. Po wschodniej stronie zapory umieszczone są barwne tablice prezenrujące przyrodę Pienin.
Elektrownia Wodna Niedzica jest udostępniona do zwiedzania, po wcześniejszej rezerwacji, w towarzystwie przewodnika.