Zamek Tenczyn w Rudnie

Obecnie pozostały już tylko ruiny zamku leżącego na Jurze Krakowsko- Częstochowskiej, we wsi Rudno, w powiecie krakowskim. Należy od XIV wieku do kazimierzowskiego systemu Orlich Gniazd. Zamek, a teraz jego ruiny leżą na stożku wulkanicznym, najwyższym wzniesieniu Garbu Tenczyńskiego (398 m n.p.m.). Zamek był przykładem architektury obronno– rezydencjonalnej na terenie Małopolski a przez 300 lat nazywano go drugim Wawelem.

Zamek dzielił się na dwie części: zamek górny (wieża bramna z przedbramiemi, okrągłe baszty narożne, skrzydło mieszkalne, kaplica) i dolny (prawdopodobnie z zabudową gospodarczą). Obiekt posiadał trzy okrągłe wieże i jedną kwadratową, zamek otaczały mury obronne oraz wieża przedbramna w formie rondla. W 1570 r. prawdopodobnie został rozbudowany przez Jana Tenczyńskiego. W 1610 r. zamek umocniono pięciobocznymi bastionami i barbakanem. Po długim oblężeniu w czasie potopu szwedzkiego zamek został przejęty przez wojsko szwedzkie, które poddawało go zniszczeniom. Budowla została odbudowana, jednak nie wróciła do stanu bliskiego pierwotnemu. W 1683 r. po śmierci rodu Tenczyńskich, zamek został własnością rodziny Opalińskich, a później przejmowały go kolejne rody, które niestety szczędziły pieniędzy na utrzymanie zamku. W 1748 r. zamek uległ kolejnym zniszczeniom wskutek pożaru. Potoccy przeprowadzili prace zabezpieczające zamek, pod kierunkiem Zygmunta Hendla, który nadał mu kształt trwałej ruiny. Po II wojnie światowej zamek odebrano rodzinie Potockich, został on przejęty przez Skarb Państwa i oddany we władanie Gminy Krzeszowice.