Zielonki

Wieś Zielonki, położona nad Prądnikiem, jest siedzibą gminy składającej się z 19 sołectw. Pierwsza wzmianka o wsi, z 1260 r., dotyczyła istniejącej tu parafii. Wieś była własnością królewską, administrowaną przez wielkorządców krakowskich. Od 1521 r. trzymał ją w zastawie, wraz z folwarkiem zwanym Marszowiec, Jan Boner. W drugiej połowie XVI w. majątek ten pozostawał w dzierżawie Wespazjana Dottuli, a później, od 1574 r., Karola Soderiniego i kolejnych dzierżawców. Zielonki powróciły pod bezpośredni zarząd wielkorządców dopiero w 1679 r.
Świetne warunki glebowe i klimatyczne wsi przyczyniły się do jej rozwoju rolniczego, zwłaszcza uprawy zbóż, co doprowadziło również do rozwinięcia przetwórstwa zbożowego i piekarnictwa, kierowanego na krakowski rynek. W XVI w. odnotowano w Zielonkach 50 piekarzy oraz pracujące na ich potrzeby liczne młyny nad Prądnikiem. Do Krakowa również dostarczano miód.