Piwniczna-Zdrój PKP

Piwniczna
49°26'25"N 20°43'01"E (49.440441, 20.717191)
369 m n. p. m.

Przystanek kolejowy Piwniczna-Zdrój znajduje się poniżej rynku w Piwnicznej, tuż pod kościołem, nad Popradem. Prowadzi od niego most dla pieszych, umożliwiający szybkie dojście do zdroju na Zawodziu. Budynek przystanku kolejowego jest drewniany, zbudowany z tzw. muru pruskiego w latach 1908–1909.
W pobliżu przystanku kolejowego, na nadbrzeżnej łące pomiędzy torem kolejowym a Popradem (za placem zabaw i boiskiem, dojście od przejścia przez tor przy moście dla pieszych, na południe) znajduje się cmentarz żydowski (kirkut) w Piwnicznej. Teren cmentarza jest otoczony drewnianym ogrodzeniem. Zachowało się kilka stojących i kilka leżących kamiennych macew.
Dokumenty potwierdzają istnienie społeczności żydowskiej w Piwnicznej w XVIII w., ale według tradycji, już Kazimierz Wielki pozwolił na ich osiedlenie po założeniu miasta w XIV w. Żydzi w Piwnicznej zajmowali się handlem i prowadzeniem karczmy; utrzymywali też kontakty z podążającymi doliną Popradu kupcami z Węgier.
Obecny kirkut powstał prawdopodobnie na początku XIX w. Na początku XX w. zbudowano przy cmentarzu niewielki dom przedpogrzebowy, który nie zachował się do dzisiaj. W okresie międzywojennym narodowość żydowską deklarowało w Piwnicznej ponad 200 osób. W czasie okupacji hitlerowskiej, w listopadzie 1942 r. miejscowi Żydzi zostali wywiezieni do getta w Nowym Sączu, skąd potem trafili do obozu zagłady w Bełżcu. Kirkut w Piwnicznej uległ dewastacji (część macew hitlerowcy wyrwali i użyli do utwardzania dróg). Po II wojnie światowej cmentarz popadł w zapomnienie i dalszą ruinę. Pewne prace zabezpieczające i konserwatorskie, jako pamiątki historycznej, przeprowadzono w latach dziewięćdziesiątych XX w.
Linia kolejowa w dolinie Popradu prowadzi praktycznie przez cały Beskid Sądecki, z północnego-zachodu na południowy-wschód. Jest to historyczna linia kolejowa, mająca i dzisiaj dość duże znaczenie dla turystyki w tym regionie. Fragment tzw. linii tarnowsko-leluchowskiej od Nowego Sącza do Leluchowa (na granicy polsko-słowackiej) liczy 64 km długości.
Linia tarnowsko-leluchowska została wybudowana przez Austriaków w latach 1874–1876 jako strategiczne, przecinające Karpaty połączenie galicyjskiej linii Kraków – Tarnów – Przemyśl – Lwów z terytorium Węgier i centrum monarchii austro-węgierskiej. Od Starego Sącza aż do Leluchowa linię poprowadzono doliną Popradu, łącznie z jej przełomowym, meandrującym odcinkiem w rejonie Żegiestowa. Tam też, pomiędzy Żegiestowem a Andrzejówką, przebito tunel pod tzw. Tunelową Górą (561 m n.p.m.) w pobliżu zakola Popradu i tzw. Łopaty Polskiej. Ma on długości 511 m (obecnie jest siódmy, co do wielkości w Polsce). Budowała go austriacka firma budowlana zatrudniająca włoskich specjalistów z Triestu (kilku z nich osiadło potem w Andrzejówce i na miejscowym cmentarzu można odnaleźć ich groby). Tunel uroczyście otwarto 25 listopada 1874 r., lecz miało to charakter czysto symboliczny – przez następne dwa lata trwały prace wykończeniowe. Pierwszy pociąg przejechał tunelem dopiero w 1876 r. Tunel był dwukrotnie wysadzany i odbudowywany – najpierw przez wycofujące się Wojsko Polskie we wrześniu 1939 r. (Niemcy jednak szybko przywrócili go do użytku), potem przez Niemców w styczniu 1945 r. Po tym ostatnim, zniszczenia były znaczne (łącznie z uszkodzeniem górotworu) i powojenna odbudowa trwała aż 3 lata, kiedy to linia na odcinku sądeckim była nieprzejezdna.
W drugiej połowie XX w. linia tarnowsko-leluchowska należała do bardziej ruchliwych w południowej Polsce. Był tu intensywny ruch zarówno towarowy (na Słowację i Węgry przez kolejowe przejście graniczne Muszyna – Leluchów – Orlov – Plavec, jak i pasażerski. To właśnie głównie pociągiem podróżowali kuracjusze i turyści z całej Polski do uzdrowisk w Piwnicznej, Żegiestowie, Muszynie, a także Krynicy (od czasu wybudowania odnogi tej linii na odcinku Muszyna – Krynica w 1911 r.). W XXI w. linia straciła nieco na znaczeniu. Część ruchu pasażerskiego przejęła komunikacja autobusowa, a i ruch towarowy za granicę wyraźnie zmalał. Jednak dalej przejazd tą wyjątkowo malowniczą, śródgórską linią kolejową jest dużą atrakcją turystyczną Beskidu Sądeckiego. Ważniejsze stacje i przystanki kolejowe w dolinie Popradu to m.in.: Nowy Sącz, Stary Sącz, Barcice, Rytro, Piwniczna-Zdrój, Łomnica-Zdrój, Wierchomla Wielka, Żegiestów Zdrój, Andrzejówka, Muszyna Zdrój i Leluchów.

Miejsce znajduje się na szlakach

Pobierz aplikację

Nasza witryna wykorzystuje pliki cookies, m.in. w celach statystycznych. Jeżeli nie chcesz, by były one zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.
Więcej na ten temat...