Podlas

Podlas, przysiółek Lgoty, położony we wschodniej części wsi, pod koniec II wojny światowej (1939-1945) zasłynął krwawą pacyfikacją, przeprowadzoną przez hitlerowców w odwecie za akcję partyzantów i udzieloną im pomoc ludności wsi. To wydarzenie upamiętnia, postawiony na rozstaju dróg, postument z umieszczonym na nim głazem opatrzonym tablicą informującą o tej akcji. Pacyfikacja była faktycznie konsekwencją wcześniejszego, nieodpowiedzialnego zachowania się partyzantów na terenie wsi. W nocy 27/28 października 1944 r. do przysiółka Podlas w Lgocie przybył około pięćdziesiecioosobowy oddział partyzantów radzieckich dowodzony przez majora Bruna Skuteliego z towarzyszącą grupą polskich partyzantów Gwardii Ludowej, którzy rozlokowali się w zabudowaniach wsi. W południe, kiedy obok zabudowań przejeżdżało drogą kilku żołnierzy niemieckich zmierzających do dowództwa, zakwaterowanego na plebani w Witanowicach, partyzanci zaczęli do nich strzelać. Żołnierze bez uszczerbku dotarli do Witanowic, ale w niedługim czasie pojawiło się dziesięciu żandarmów, którzy po wymianie ognia zginęli od kul partyzantów. Jednemu z nich udało się uciec i zrelacjonować całą akcję. Po tych wydarzeniach oddział partyzancki oddalił się, ale jeszcze tego samego dnia Niemcy aresztowali pięć osób. Następnego dnia, 29 października 1944 r., rano zaczęli dokonywać pacyfikacji przysiółka. Po spaleniu dziewięciu gospodarstw i zabiciu ośmiu osób przybył w południe oficer niemiecki z rozkazem natychmiastowego przerwania prowadzonych działań pacyfikacyjnych (poprzedni rozkaz brzmiał: "wszystko spalić i wszystkich zamordować") i odwrotu. Ofiary pacyfikacji zostały pochowane przez pozostałych przy życiu mieszkańców wsi w zbiorowej mogile na skraju lasu, w miejscu tragedii. Miejsce to, pomimo ekshumowania szczątków ofiar po wojnie - 12 marca 1945 r. i przeniesienia ich na cmentarz parafialny w Witanowicach, nadal jest otoczone ich pamięcią.