Regulice

Regulice, wieś o statusie sołectwa, położona jest w gminie Alwernia, na terenie Garbu Tenczyńskiego. Pierwsze wzmianki na temat miejscowości pochodzą z XIV w. i dotyczą opłaconego przez regulicką parafię świętopietrza, czyli daniny na rzecz stolicy apostolskiej. Wieś należąca początkowo do opactwa benedyktynów w Tyńcu, stała się w XV w. własnością szlachecką, a następnie w XVIII w. weszła w skład dóbr krakowskich klarysek. W przeszłości Regulice były znanym ośrodkiem garncarskim. Nawiązując do tej tradycji w Regulicach otwarto warsztat rzemiosła garncarskiego. W centrum wsi ze skał wapiennych bije silne źródło zasilające potok Regulicki. Obok wywierzyska urządzono dla turystów i mieszkańców miejsce z ławeczkami i stolikami. Warsztat garncarski oraz źródło są eksponatami Ekomuzeum Alwernia. Nad miejscowością góruje wzgórze Grzmiączka, zwieńczone podświetlanym krzyżem milenijnym. Przez miejscowość przechodzi kilka szlaków rowerowych (w tym szlak Greenways) oraz Szlak Miejsc Papieskich na Ziemi Chranowskiej.
Kościół św. Wawrzyńca Diakona i Męczennika w Regulicach pochodzi z drugiej połowy XIX w. W 1531 r., w miejsce wcześniejszej świątyni, wybudowano drewniany kościół św. Wawrzyńca Diakona i Męczennika. Według zachowanych materiałów znajdowała się w nim m.in. polichromia przedstawiająca sceny z Nowego Testamentu, a także trzy ołtarze: główny z obrazem św. Wawrzyńca zakrywanym wizerunkiem św. Jana Nepomucena oraz dwa ołtarze boczne, jeden z obrazem św. Józefa, drugi z obrazem Najświętszej Marii Panny. W drewnianym kościele znajdowała się również figura Matki Bożej z Dzieciątkiem zwana Madonną z Regulic. Jest to gotycka rzeźba o wysokości 143 cm, pochodząca z drugiej połowy XIV w., wykonana w drewnie lipowym i polichromowana. Obecnie znajduje się ona w Muzeum Narodowym w Krakowie. Z biegiem czasu drewniana świątynia stała się zbyt mała dla wiernych i w związku z tym, w kwietniu 1885 r., rozpoczęto budowę obecnego, murowanego kościoła według projektu inż. Aleksandra Gebauera. Prace budowlane postępowały bardzo szybko i już w listopadzie 1887 r. odprawiono pierwszą mszę świętą. Kościół został konsekrowany w 1898 r. przez bp. Jana Puzynę. Ołtarz główny ufundowały siostry klaryski z Krakowa, ówczesne właścicielki wsi Regulice. Z wyposażenia wcześniejszej świątyni do obecnego kościoła przeniesiono: marmurową chrzcielnicę z 1651r., obraz św. Wawrzyńca, późnogotycki krucyfiks, trzy krucyfiksy barokowe, obraz św. Józefa oraz cenną, gotycką puszkę na komunikanty z XIV w.
Prawdziwym rarytasem dla miłośników geologii są znajdujące się w Regulicach nieczynne kamieniołomy melafiru. Zjawiska wulkaniczne występujące w rejonie Krakowa towarzyszyły końcowym ruchom górotwórczym orogenezy hercyńskiej i miały miejsce na przełomie karbonu i permu. Powstałą w tym okresie wylewną skałę wulkaniczną, zwaną melafirem, eksploatowano w przeszłości w kamieniołomach znajdujących się w Regulicach. Melafir (paleobazalt) jest skałą występującą w odmianie zwięzłej (pozbawionej pęcherzyków) oraz migdałowcowej. Charakterystyczne „migdały” powstają w wyniku wypełniania minerałami niewielkich pęcherzyków tworzących się wskutek odgazowania magmy w trakcie jej szybkiego stygnięcia. Atrakcją dla kolekcjonerów są występujące w melafirach ametysty.