Sztolnia Ponikowska

Sztolnia Ponikowska została wybudowana w latach 1563–1621 celem odprowadzania wody z olkuskich kopalń rud ołowiu. Jej długość wynosiła ponad 10 km. Składała się z dwóch części – podziemnego korytarza, zaczynającego się pod poziomem odwadnianego złoża i kanału na powierzchni, tzw. roznosu, w przypadku tej sztolni zapewne wykorzystującego naturalny wąwóz. Ta część sztolni jest widoczna po dziś. Wzdłuż Sztolni Ponikowskiej szlak prowadzi jedynie na krótkim odcinku. Zapadliska, jakie nastąpiły w tym rejonie w latach 1960–70 XX w. zmusiły do zmiany przebiegu szlaku i jego znacznego wydłużenia. W pobliżu znajduje się rozległy obszar po dawnej płuczce galmanu „Józef” działającej w okresie od końca XIX w. do końca lat dwudziestych XX w. Wzbogacano tu towarzyszący rudom ołowianym galman, zalegający od stuleci na hałdach, z którego od przełomu XVIII/XIX w. zaczęto wytapiać cynk. Galman wydobywano również w zakładanych w tym celu kopalniach, m.in. działającej w tym rejonie kopalni „Józef”. Obecnie teren po dawnej płuczce jest rekultywowany.