Małołączniak

Małołączniak (2096 m n.p.m.) wraz z sąsiednimi szczytami: Kopa Kondracka (2005 m n.p.m.), Krzesanica (2122 m n.p.m.) i Ciemniak (2096 m n.p.m.), tworzy grupę Czerwonych Wierchów. W przeszłości Czerwonym Wierchem nazywano jedynie Małołączniak, później nazwę zaczęto stosować także w odniesieniu do okolicznych szczytów. Masyw Czerwonych Wierchów ma bardzo złożoną budowę geologiczną. Na fałd skał osadowych nasunęła się warstwa granitów, tworząc tzw. czapkę krystaliczną. Nazwa Czerwone Wierchy związana jest właśnie z tym nietypowym zjawiskiem geologicznym. Podszczytowe rejony masywu, gdzie występują skały krystaliczne, porasta roślina związana właśnie z tym typem podłoża – sit skucina, która wraz z boimką dwurzędową jest głównym składnikiem wysokogórskich muraw, które nie rosną na wapiennym podłożu. Jesienią sit i boimka przybierają intensywną czerwona barwę. Sit skucina jest rośliną trwałą, tworząca darnie. Liście jej są bardzo liczne i cienkie. Kwiaty występują w skupiskach po kilka sztuk i są bardzo niepozorne. Osiąga wysokość do 30 cm. Kwitnie od lipca do sierpnia. Rośnie od piętra kosodrzewiny po piętro hal. W Polsce występuje również w Karkonoszach, Masywie Śnieżnika oraz na Babiej Górze. Występowanie w jednym rejonie dwóch typów skał: krystalicznych i osadowych, sprawia, że jest to jeden z najbogatszych florystycznie rejonów w Tatrach.
Na Czerwonych Wierchach występują rośliny wchodzące w skład muraw nawapiennych. Wymagają one dużej ilości światła oraz podłoża zbudowanego ze skał osadowych. Wapienie i dolomity łatwo ulegają wietrzeniu, co powoduje uwalnianie się licznych substancji mineralnych wykorzystywanych przez rośliny. Dzięki temu takie podłoże charakteryzuje się dużą różnorodnością gatunkową. Na niewielkim obszarze nawapiennej murawy może żyć nawet do stu gatunków roślin, które kwitnąc w różnych miesiącach, nadają charakterystyczne zabarwienia łąkom. Wiosną dominują żółte kwiaty pierwiosnka łyszczaka. W czerwcu zakwita biały dębik ośmiopłatkowy, fioletowy fiołek alpejski, czerwony gnidosz okółkowy. Niebieski akcent wprowadzają kwiaty goryczki wiosennej oraz zerwy kulistej. To tylko niektóre typowe gatunki dla wapiennego podłoża. Oprócz wyżej wymienionych pojawia się wiele innych, u których można obserwować różne strategie przystosowania do życia w trudnych warunkach górskich Podstawowymi problemami, z którymi musi się zmagać roślina żyjąca w terenie wysokogórskim są: brak wody, niskie temperatury i krótki okres wegetacyjny. Najważniejszym przystosowaniem roślin jest w tym przypadku niski wzrost. Łodygi często płożą się, tworząc tzw. krzewinki szpalerowe. Inne rośliny przybierają formę poduszek, dzięki czemu gromadzą wodę i osłaniają się przed wiatrem oraz słońcem. Inne gatunki chronią się przed nadmiernym przesuszeniem poprzez pokrycie liści warstwą włosków lub substancji natłuszczającej. Jeszcze inne tworzą grube liście i łodygę, w których gromadzi się woda. Ważnym przystosowaniem wielu roślin do krótkiego okresu wegetacyjnego jest możliwość rozmnażania wegetatywnego, tzn. nie za pomocą nasion, lecz przez podział części rośliny. Taki sposób nie zapewnia jednak niezbędnej do rozwoju gatunku zmienności genetycznej, dlatego rośliny pomimo takich zdolności nie rezygnują całkowicie z rozmnażania płciowego. Przetrwać pomagają wtedy takie przystosowania jak wiatropylność, czy wytwarzanie wielkich, kolorowych kwiatów, które mają na celu przyciągnięcie owadów biorących udział w zapyleniu.
W Czerwonych Wierchach znajdują się najgłębsze jaskinie tatrzańskie. Jaskinia Lodowa w Ciemniaku jest największą i najciekawszą jaskinią lodową w Polsce. Znajduje się w górnej części Wąwozu Kraków, zwanej Zadnim Kamiennym. Ilość występującego w niej lodu szacowana była na 1500 m3. Utrzymywanie się pokrywy lodowej w jaskini związane jest z cyrkulacją powietrza w jej wnętrzu. Zimą do jej środka napływa zimne, mroźne powietrze, które jako ciężkie opada w nisko położone partie jaskini. Jeśli nie zostanie ono usunięte przez wewnętrzną cyrkulację, może utrzymywać się tam przez dłuższy czas, gdyż ciepłe powietrze, jako lżejsze, nie będzie dochodziło do niskich poziomów. W ten sposób w jaskini może utrzymać się ujemna temperatura przez cały rok. Jaskinia Lodowa w Ciemniaku była od dawna znana góralom i nazywana przez nich Lodowiec. Jako pierwszy turysta dotarł do niej zapewne Jan Gwalbert Pawlikowski z przewodnikiem Maciejem Sieczką w 1885 r. Chociaż relacja Pawlikowskiego wzbudziła zainteresowanie, to jednak w latach późniejszych nie potrafiono odnaleźć otworu. Ponownego „odkrycia” dokonali bracia Zwolińscy.
Od końca XIX w. Czerwone Wierchy stały się popularnym celem wycieczek. Łagodne partie podszczytowe oraz urwiste ściany skalne opadające w stronę Zakopanego były przyczyną licznych pobłądzeń i wypadków, z których wiele zakończyło się tragicznie. Również dzisiaj wędrujący po Czerwonych Wierchach, szczególnie zimą, powinni się zaopatrzyć w GPS lub kompas i mapę na wypadek utraty orientacji we mgle, ciemności i przewianym śniegu.