Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej

Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej jest jednym z większych skansenów w południowej Polsce. Włączony jest do małopolskiego Szlaku Architektury Drewnianej. Skansen usytuowany jest przy głównej drodze w górnej części wsi. Powstał dzięki darowiźnie ostatnich przedstawicieli szlacheckiego, sołtysiego roku Moniaków z Zubrzycy Górnej, którzy w 1937 r. przekazali na rzecz skarbu państwa 4 ha ziemi wraz z zabytkowym dworem i budynkami gospodarczymi (z przeznaczeniem na muzeum ziemi orawskiej). Faktyczne prace nad organizacją skansenu podjęto dopiero w 1953 r. (otwarcie w 1955 r.). Do 1973 r. obiektem zarządzało PTTK, a potem stał się samodzielna placówką muzealno-naukową, ciągle rozbudowującą się i powiększającą zbiory. Obecnie skansen składa się z dwóch sektorów: starego (w ogrodzeniu) i nowego poza ogrodzeniem, o łącznej powierzchni ponad 11 ha. Centralnym punktem pierwszej części jest otoczony parkiem zabytkowy dwór Moniaków (XVII/XVIII w.). W jego pobliżu usytuowano m.in. karczmę z Podwilka, orawskie chałupy z wyżką, dzwonnicę loretańską, folusz, kuźnię, tartak, olejarnię i inne (głównie XIX w.). W nowym sektorze znajdują się m.in.: przeniesiony z Tokarni drewniany kościół Matki Bożej Śnieżnej (XVIII w.), tzw. zagroda Misińsców (gdzie w 1938 r. czasowo mieszkał Karol Wojtyła), kilka chałup z wyżką i zrekonstruowane szałasy pasterskie.