Polski
English
Deutsch
Szynwałd jest spolszczeniem niemieckiej nazwy Schönwald, czyli piękny las. Istnieje również druga hipoteza nazwy: od "Siny wał", od mgieł unoszących się nad wsią, w porze wiosennej i jesiennej, argumentuje się to faktem że najwyższe wzniesienie na pograniczu Szynwałdu, Zalasowej, Źwiernika i Łęk nazywano Sinogórą (obecnie Świniogóra).
Większość terenu wsi zajmowały lasy. Ppotwierdza to dokument z 1327 r. W XIV w. na ziemi tarnowskiej prowadzona była przez Spycimira akcja osiedleńcza. Wieś została zasiedlona ludnością niemiecką, co tłumaczy niemieckie pochodzenie nazwy wsi. Piękne niegdyś lasy uległy dużej dewastacji i zniszczeniu, przede wszystkim w XVII i pierwszej połowie XVIII w.
Parafia w Szynwałdzie powstała z fundacji Leliwitów w 1344 r. Pierwsza wzmianka o istnieniu tutaj kościoła pochodzi z 1350 r. Kolejny kościół został zbudowany z fundacji Tarnowskich w 1555 r. przez cieślę Adama Tornariusa. Był kilkakrotnie odnawiany, m.in. w 1748 r., w 1776 r. staraniem ks. Józefa Niedzwieckiego oraz w XIX w. Został samowolnie zniszczony przez parafian w 1911 r. w związku z budową nowego kościoła. Zniknął w ten sposób jeden ze starszych i cenniejszych drewnianych kościołów na naszym terenie. W miejscu starego kościoła został wzniesiony w latach 1911–1918 nowy neogotycki murowany kościół, według projektu architekta Adolfa Juliusza Stapfa.
Miejscowy proboszcz Aleksander Siemieński zasłynął jako zasłużony społecznik, m.in. dzięki temu, że walczył z handlem prowadzonym przez Żydów. Nawoływał do bojkotu żydowskiego handlu i karczem, wedle zasady „nic do Żyda, nic przez Żyda". Działania te przyniosły oczekiwany skutek a Żydzi zostali zmuszeni likwidować swoje gospodarstwa i karczmy. Tam gdzie były karczmy są teraz pamiątkowe kapliczki lub krzyże.
W 1891 r. została otwarta pierwsza Ochronka Sióstr Służebniczek Starowiejskich w Szynwałdzie, W 1901 r.u rozpoczęto budowę nowego domu zakonnego. Został on otwarty i poświęcony w 1903 r. przez biskupa Leona Wałęgę. W tym domu mieściła się ochronka, kaplica i szkoła ludowa.
W Szynwałdziei zachowało się kilkanaście drewnianych domów z przełomu XIX i XX w. Największą ciekawostką jest szopa maneżowa z niekompletnym kieratem. Jest to ostatni taki zabytek w regionie tarnowskim. Takie szopy maneżowe pojawiły się w okolicy w drugiej połowie XVIII w. Ta w Szynwałdzie powstała pod koniec XIX w. Ma nietypowy owalny kształt (ośmiokąt o średnicy około 8 metrów i wysokości około 5 metrów do szczytu dachu). Ściany szopy maneżowej oszalowane są pionowymi deskami a konstrukcja wspiera się na ośmiu słupach ułożonych na kamieniach. Stożkowy dach pokryty jest słomianą strzechą. Wewnątrz znajdował się kierat, składający się z zębatych kół, tworzących przekładnię. Były one przymocowane do ramy a pośrodku znajdowała się oś. Do największego koła był przymocowany dyszel, do którego zaprzęgano konie, woły a nawet krowy, które chodziły wkoło osi przy ścianie szopy. Koła zębate obracały wał, który napędzał maszyny rolnicze (młocarnie, sieczkarnie, żarna). Zwierzęta pociągowe pilnowały przeważnie dzieci, które siedziały na dużym kole. Kierat w Szynwałdzie zbudował pan Jan Czarnik, dziadek obecnej właścicielki. Do budowy wykorzystano kamienie z pobliskiej Kamiennej Góry. Szopa maneżowa znajduje się przy drodze Tarnów – Ryglice nieopodal granicy Szynwałdu z Zalasową.
Większość terenu wsi zajmowały lasy. Ppotwierdza to dokument z 1327 r. W XIV w. na ziemi tarnowskiej prowadzona była przez Spycimira akcja osiedleńcza. Wieś została zasiedlona ludnością niemiecką, co tłumaczy niemieckie pochodzenie nazwy wsi. Piękne niegdyś lasy uległy dużej dewastacji i zniszczeniu, przede wszystkim w XVII i pierwszej połowie XVIII w.
Parafia w Szynwałdzie powstała z fundacji Leliwitów w 1344 r. Pierwsza wzmianka o istnieniu tutaj kościoła pochodzi z 1350 r. Kolejny kościół został zbudowany z fundacji Tarnowskich w 1555 r. przez cieślę Adama Tornariusa. Był kilkakrotnie odnawiany, m.in. w 1748 r., w 1776 r. staraniem ks. Józefa Niedzwieckiego oraz w XIX w. Został samowolnie zniszczony przez parafian w 1911 r. w związku z budową nowego kościoła. Zniknął w ten sposób jeden ze starszych i cenniejszych drewnianych kościołów na naszym terenie. W miejscu starego kościoła został wzniesiony w latach 1911–1918 nowy neogotycki murowany kościół, według projektu architekta Adolfa Juliusza Stapfa.
Miejscowy proboszcz Aleksander Siemieński zasłynął jako zasłużony społecznik, m.in. dzięki temu, że walczył z handlem prowadzonym przez Żydów. Nawoływał do bojkotu żydowskiego handlu i karczem, wedle zasady „nic do Żyda, nic przez Żyda". Działania te przyniosły oczekiwany skutek a Żydzi zostali zmuszeni likwidować swoje gospodarstwa i karczmy. Tam gdzie były karczmy są teraz pamiątkowe kapliczki lub krzyże.
W 1891 r. została otwarta pierwsza Ochronka Sióstr Służebniczek Starowiejskich w Szynwałdzie, W 1901 r.u rozpoczęto budowę nowego domu zakonnego. Został on otwarty i poświęcony w 1903 r. przez biskupa Leona Wałęgę. W tym domu mieściła się ochronka, kaplica i szkoła ludowa.
W Szynwałdziei zachowało się kilkanaście drewnianych domów z przełomu XIX i XX w. Największą ciekawostką jest szopa maneżowa z niekompletnym kieratem. Jest to ostatni taki zabytek w regionie tarnowskim. Takie szopy maneżowe pojawiły się w okolicy w drugiej połowie XVIII w. Ta w Szynwałdzie powstała pod koniec XIX w. Ma nietypowy owalny kształt (ośmiokąt o średnicy około 8 metrów i wysokości około 5 metrów do szczytu dachu). Ściany szopy maneżowej oszalowane są pionowymi deskami a konstrukcja wspiera się na ośmiu słupach ułożonych na kamieniach. Stożkowy dach pokryty jest słomianą strzechą. Wewnątrz znajdował się kierat, składający się z zębatych kół, tworzących przekładnię. Były one przymocowane do ramy a pośrodku znajdowała się oś. Do największego koła był przymocowany dyszel, do którego zaprzęgano konie, woły a nawet krowy, które chodziły wkoło osi przy ścianie szopy. Koła zębate obracały wał, który napędzał maszyny rolnicze (młocarnie, sieczkarnie, żarna). Zwierzęta pociągowe pilnowały przeważnie dzieci, które siedziały na dużym kole. Kierat w Szynwałdzie zbudował pan Jan Czarnik, dziadek obecnej właścicielki. Do budowy wykorzystano kamienie z pobliskiej Kamiennej Góry. Szopa maneżowa znajduje się przy drodze Tarnów – Ryglice nieopodal granicy Szynwałdu z Zalasową.
