Konina

Wieś Konina (ok. 1900 mieszkańców) położona jest w gminie Niedźwiedź, w dolinie potoku Konina. Nazwa potoku i miejscowości pojawia się w źródłach w 1234 r. jako Kunina (być może od kun). Miejscowość lokowana w XV w., należała do dóbr królewskich, a zarządzała nią rodzina Ratołdów. W późniejszych latach Konina weszła w skład tzw. klucza porębskiego. W latach 1771-1772 w Koninie istniało przejście graniczne między Polską a Austrią, która jeszcze przed I rozbiorem Polski zajęła Spisz i Orawę w 1769 r., a w 1770 r. starostwa czorsztyńskie, nowotarskie i sądeckie. W miejscu dzisiejszej leśniczówki Obwodu Ochronnego Kudłoń na polanie Potasznia istniała na przełomie XVIII i XIX w. huta szkła i potażarnia, w której z popiołu drzewnego produkowano potaż (węglan potasu) - niezbędny składnik do produkcji szkła i środków piorących. Mieszkańcy Koniny słynęli z solidnych wyrobów bednarskich, wykonywanych ze świerkowego drewna i sprzedawanych na okolicznych targach. W okolicy osiedla Talarki na rzece utworzył się wodospad ze skalnym zagłębieniem zwany Końskim Baniorem (około 20 m długości, 2 m głębokości, 3 m wysokości wodospad). Mieszkańcy wsi należą do grupy górali zwanych Zagórzanami. Zachowała się tu gwara i trochę tradycyjnych, drewnianych domów. Patronką szkoły w Koninie jest Katarzyna Smreczyńska (1846-1936), niepiśmienna gawędziarka (autorka podyktowanych opowiadań „Pierwsze kroki”, „Prządki”, „Do dzieci”), matka Władysława Orkana. Murowany kościół pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika (parafia od 2006 r.) powstał na początku lat dziewięćdziesiątych XX w. W ołtarzu głównym obraz patrona kościoła, św. Stanisława, wykonany przez Stanisława Ciężadlika - artystę ludowego, który mieszkał w Mszanie Dolnej. W Koninie mieszka słynny gawędziarz Stanisław Kurek. Bierze udział w licznych festiwalach i konkursach gawędziarskich, m.in. w festiwalu folklorystycznym Limanowska Słaza czy w Sabałowych Bajaniach w Bukowinie Tatrzańskiej, na których był wielokrotnie nagradzany (w 2011 r. otrzymał Grand Prix w postaci Bukowiańskiego Buka). We wsi działa zespół regionalny Turbacyki pod kierunkiem Mariana Halamy.