Kamianna

Kamianna do połowy XX w. była wsią łemkowską, która powstała w XVI w. w obrębie tzw. państwa muszyńskiego, czyli jednostki organizacyjnej będącej własnością i zarządzanej przez biskupów krakowskich. Pierwsza wzmianka o Kamiannej pochodzi właśnie z dokumentu wydanego przez biskupa krakowskiego Piotra Myszkowskiego w 1577 r. Informacja o utworzeniu tutaj greckokatolickiej parafii przez biskupa Jana Zadzika pochodzi z 1637 r. Rusińska społeczność wioski pod wpływem przemian religijnych i społecznych na Łemkowszczyźnie w latach międzywojennych przeszła na prawosławie, co stało się powodem budowy drugiej cerkwi. Łemkowie mieszkali na tym terenie aż do pamiętnych wysiedleń po II wojnie światowej zakończonych akcją Wisła w 1947 r. Polscy osadnicy zaadaptowali prawosławną cerkiew na kościół katolicki. Zaściankowa miejscowość odżyła po 1960 r., który zbiegł się z objęciem parafii przez księdza dr Henryka Ostacha. Wkrótce później zostaje założona Ochotnicza Straż Pożarna, zbudowana strażnica, droga umożliwiająca kontakt ze światem, lokalna elektrownia i wiele innych. Ksiądz Ostach był miłośnikiem pszczelarstwa i miał ogromny udział w rozwoju bartnictwa w Kamiannej. W 1972 r. odbył się tutaj I Sądecki Dzień Pszczelarza, a w 1987 r. udało się zorganizować Światowy Kongres Apiterapii, która zajmuje się leczeniem poprzez zastosowanie produktów pszczelarskich. W pierwszej połowie lat osiemdziesiątych został ukończony Dom Pszczelarza pełniący współcześnie funkcję pensjonatu i centrum konferencyjnego. Do dziś Kamianna jest ważnym ośrodkiem bartnictwa i apiterapii, organizując spotkania i szkolenia zawodowe dla pszczelarzy. Tradycje podtrzymuje szczególnie Pasieka Barć, która wytwarza wszystkie możliwe produkty pszczele poza jadem oraz prowadzi hodowlę matek pszczelich.
W Kamiannej można skorzystać z usług lokalnego przewodnika, który oprowadzi po ścieżce edukacyjnej związanej z miejscowymi atrakcjami – głównie pszczelarskimi. Na trasie zwiedzania znajduje się kościół oraz skansen uli, pasieka, pawilon pasieczny, galeria św. Ambrożego patrona pszczelarzy, sklep pasieczny oraz kawiarnia. Można przy okazji podpatrzyć jak pracuje pasiecznik w swojej pracowni, degustować naturalne i pitne miody oraz kupić różnego rodzaju produkty pszczele wraz z apiterapeutykami.
Kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Kamiannej powstał w 1930 r. jako cerkiew prawosławna św. Kosmy i Damiana. Budowa cerkwi wiąże się z przejściem mieszkańców wsi z wyznania greckokatolickiego na prawosławie i opuszczeniem starej cerkwi św. Paraskewy z 1805 r., która dzisiaj znajduje się w Bukowcu na Pogórzu Rożnowskim. Cerkiew prawosławna postawiona jest na planie krzyża greckiego, orientowana, trójdzielna, konstrukcji zrębowej. Na dachu znajdują się trzy cebulaste wieżyczki, spośród których środkowa jest najbardziej masywna i przybrała formę kopuły z latarnią. Dawne wyposażenie cerkwi nie zachowało się. Dzisiejsze elementy wystroju są w dużej mierze dziełem lokalnego artysty – szczególnie ołtarze oraz rzeźby św. Józefa i Chrystusa Frasobliwego. Obok obrazu Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w ołtarzu głównym ciekawy jest również obraz św. Ambrożego – patrona pszczelarzy, który trzyma w rękach ul. Na zewnątrz znajduje się dzwonnicę z lat sześćdziesiątych XX w. z dzwonami odlanymi w latach osiemdziesiątych.