Poręba

Wieś Poręba powstała przed 1403 rokiem, a w 1451 r. uzyskała prawo niemieckie. Położona jest w dolinie Porębianki (górny odcinek Trzemeśnianki), a jej przysiółki wychodzą wysoko na stoki Działka i Grotówki. W XVI w. istniała tutaj niewielka huta szkła, jednak tradycyjne rzemiosła Poręby to kamieniarstwo i produkcja drobnych sprzętów z drewna (m.in. łyżek i zabawek). Kamień pozyskiwano w dwóch łomach, działających do połowy XX w. na Kamienniku. Dziś w centrum miejscowości stoi pomnik poświęcony miejscowym kamieniarzom. Drugi pomnik znajduje się ponad ośrodkiem wypoczynkowym, w dolinie potoku Łysina, u stóp Kamiennika. Jest on poświęcony działaniom partyzanckim w 1944 r. i spacyfikowanym miejscowościom, a zbudowany został z granitowych głazów, będących pozostałościami Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie, zniszczonego przez Niemców w czasie okupacji. W istocie, Poręba była miejscem oparcia dla oddziałów Armii Krajowej – najdłużej kwaterowały tutaj oddziały „Pościg” i „Żelbet”. W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX w. miejscowość stała się znanym ośrodkiem letniskowym. Powstały wówczas szpecące krajobraz osiedla domków, w tym ośrodek krakowskiej Huty im. Lenina na stoku Kamiennika, o wyjątkowo niefortunnej architekturze.