Pańska Przehybka

Pańska Przehybka (1000 m n.p.m.) jest ostro wciętą przełęczą oddzielająca masyw Jaworzyny Kamienickiej (1288 m n.p.m.) od grzbietu Borsuczyn (1100 m n.p.m.) i jednocześnie odgraniczająca źródła potoku Jaszcze od górnego odcinka doliny Forędówek. Jest to miejsce dzikie i urokliwe, stosunkowo rzadko odwiedzane. Okolicę pokrywa gęsty, dziki las, a na samej przełęczy znajduje się urokliwa polanka otoczona gęstą ścianą drzew. Miejsce jest zacienione, ciche, trochę ponure i odludne. I ma swoją ciekawą historię z czasów II wojny światowej. 18 grudnia 1944 r. rozbił się w rejonie przełęczy amerykański bombowiec typu B-24 Liberator. Ta duża, czterosilnikowa maszyna nosiła imię „California Rocket” i wystartowała z bazy Cerignoli we Włoszech, by zbombardować niemieckie zakłady chemiczne w Oświęcimiu. Samolot uszkodzony w wyniku ostrzału artylerii przeciwlotniczej nad terenem Słowacji, zdołał dolecieć nad Gorce i zataczając duży łuk. Spadł w lesie koło przełęczy. Katastrofy nie przeżył dowódca, który ewakuował się z samolotu ostatni; jego ciała nie odnaleziono. Członkowie załogi ocaleli i przeżyli dzięki pomocy miejscowej ludności i gorczańskich partyzantów, którzy ich ukryli, a po wojnie umożliwili przedostanie się do swoich. W 1995 r. roku na skraju lasu na wschód od przełęczy, przy źródłach potoku Jaszcze ustawiono symboliczny pomnik, upamiętniający to wydarzenie (w jego kompozycji wykorzystano fragmenty poszycia rozbitej maszyny). Na ścianie znajdującego się obok drewnianego szałasu umieszczono tablice ze szczegółowym opisem całej historii, rysunkiem bombowca i planem sytuacyjnym tego wydarzenia. W uroczystości odsłonięcia pomnika wzięli udział m.in. żyjący jeszcze w Stanach Zjednoczonych członkowie załogi Liberatora oraz przedstawiciele Ambasady USA. Obok szałasu, pomnika i przez polanę na przełęczy przechodzi ścieżka edukacyjna GPN.