Palczowice

Palczowice leżą w powiecie oświęcimskim, we wschodniej części gminy Zator, na prawym brzegu Skawy. Zostały założone w XIII w., prawdopodobnie przez rycerzy niemieckich.
Drewniany kościół parafialny św. Jakuba został wzniesiony w 1894 r. na miejscu poprzedniego jodłowego kościoła z 1498 r. Wyposażenie pochodzi z XVII i XVIII w. W okresie reformacji (XVI w.) Palczowscy, ówcześni właściciele wsi, zamienili kościół na zbór kalwiński. Palczowice były wtedy jednym z prężniejszych ośrodków reformacji w Małopolsce.
Obok kościoła znajduje się dawny zespół folwarczny z ogrodem, budynkami czworaków i domkiem ogrodnika z pierwszej połowy XIX w.
We wschodniej części Palczowic znajduje się część kompleksu stawów rybnych, nazywanych Stawy Spytkowice (pozostała część Stawów Spytkowice leży na terenie gminy Spytkowice w powiecie wadowickim). Prowadzona jest w nich intensywna hodowla ryb. Na terenie Palczowic leżą stawy: Orłownik, Kempnik, Bagiennik, Jakubowiec, Grabnik, Palczowiec Dolny oraz Palczowiec Górny. Występowanie dużej powierzchni zbiorników wodnych sprzyja rozwojowi różnorodnych zbiorowisk roślinnych, stanowiących siedliska ptaków oraz innych zwierząt. Występują tu chronione gatunki ptaków m.in. bąk, bączek, rybitwa białowąsa, perkoz, błotniak stawowy. Tereny stawów są również miejscem żerowania i rozrodu bociana białego. Został tu utworzony obszar specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 Dolina Dolnej Skawy (PLB120005).